Spory Budowlane w UK – Czym jest ‘adjudication’?  

Szybki i skuteczny sposób rozstrzygania sporów budowlanych 

Adjudykacja (ang. ‘adjudication’) to szybki i efektywny sposób rozwiązywania sporów bez konieczności wszczynania długotrwałego postępowania sądowego. 

 
W IMD specjalizujemy się w prowadzeniu adjudykacji budowlanych w oparciu o różne standardowe i wykonywane na zamówienie umowy budowlane. Jeśli potrzebujesz pomocy w wszczęciu lub obronie postępowania adjudykacyjnego, nasi prawnicy są do Twojej dyspozycji. 

Czym jest adjudykacja? 

Adjudykacja budowlana to szybka metoda rozstrzygania sporów w branży budowlanej w Wielkiej Brytanii. 

 
Umożliwia stronom szybkie i stosunkowo tanie uzyskanie wiążącej decyzji bez konieczności prowadzenia postępowania sądowego. 
 

Zazwyczaj adjudykacja dotyczy kwestii takich jak: 

• niezapłacone faktury, 

• opóźnienia, 

• wady w wykonaniu, 

• naruszenie warunków umowy. 

Adjudykacja prowadzona jest na podstawie ustawy Housing Grants, Construction and Regeneration Act 1996, a w wielu przypadkach jest również zawarta w umowie jako wybrana metoda rozstrzygania sporów między stronami. 

Postępowanie prowadzi niezależny adjudykator, który analizuje dowody, wydaje decyzję w ciągu 28 dni (chyba że strony uzgodnią inaczej), a jego orzeczenie jest tymczasowo wiążące. Dzięki temu utrzymany zostaje przepływ gotówki i ciągłość projektu – co jest szczególnie ważne dla firm działających w branży budowlanej. 

Kto może być adjudykatorem? 

W umowie budowlanej zazwyczaj wskazana jest instytucja nominująca adjudykatora, np. 

• RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) – najczęściej spotykane ciało nominujące, 

• TECSA (Technology and Construction Solicitors Association) – w sprawach wymagających interpretacji prawnych lub umownych. 

Wybór odpowiedniego adjudykatora ma znaczenie – członek RICS może lepiej ocenić wartość robót i realia budowy, natomiast członek TECSA może być właściwszy w przypadku sporów dotyczących prawa umów. 

Jak przebiega adjudykacja? 

1. Powstanie sporu (krystalizacja) – spór powstaje, gdy jedna strona wysuwa roszczenie, a druga je odrzuca lub ignoruje. 

2. Zawiadomienie o adjudykacji (Notice of Adjudication) – strona wszczynająca postępowanie (tzw. Referring Party) doręcza drugiej stronie (tzw. Responding Party) zawiadomienie opisujące istotę sporu. 

3. Wyznaczenie adjudykatora – zawiadomienie trafia do instytucji nominującej, która wyznacza adjudykatora. 

4. Wniosek szczegółowy (Referral Notice) – w ciągu 7 dni od zawiadomienia strona wszczynająca przekazuje szczegółowe roszczenie wraz z dowodami. 

5. Odpowiedź strony przeciwnej – zwykle w terminie 7–14 dni. 

6. Dalsze pisma – możliwe dodatkowe odpowiedzi (Reply, Rejoinder itp.), jeśli adjudykator na to zezwoli. 

7. Decyzja adjudykatora – po zapoznaniu się z dokumentacją adjudykator wydaje decyzję, określając: 

• kto wygrał, 

• kwotę do zapłaty, 

• termin wykonania (zazwyczaj 7 dni), 

• oraz kto pokrywa koszty adjudykatora (zwykle strona przegrywająca). 

Czy decyzja adjudykatora jest wiążąca? 

Tak – decyzja adjudykatora ma charakter tymczasowo wiążący. 
Obowiązuje do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd lub arbitraż. 
Nawet jeśli adjudykator popełnił błąd, jego decyzja co do zasady jest wykonywalna i może zostać wyegzekwowana przez sąd. 
Tylko w wyjątkowych przypadkach (np. przekroczenie uprawnień lub naruszenie zasad bezstronności) sąd może odmówić egzekucji. 

Koszty adjudykacji 

Koszty zależą od złożoności sporu, jednak adjudykacja jest zazwyczaj znacznie tańsza niż proces sądowy. 
Dla porównania, koszty adjudykacji najczęściej prezentują się następująco: 

• prostsze spory („smash and grab”) – 6 000–10 000 GBP + VAT, 

• złożone spory dot. wartości wykonanych prac – od 20 000 GBP + VAT. 

Każda strona pokrywa swoje koszty prawne, a przegrywający zazwyczaj płaci wynagrodzenie adjudykatora. 

Dlaczego warto wybrać adjudykację? 

• szybki proces – decyzja w 28 dni (lub 56, za zgodą stron), 

• wiążąca decyzja zapewniająca ciągłość finansową, 

• niższe koszty niż postępowanie sądowe, 

• pozwala uniknąć długotrwałych sporów i zachować relacje biznesowe, 

• może być stosowana zarówno w sporach krajowych, jak i międzynarodowych. 

Jak możemy pomóc? 

IMD Solicitors doradza w zakresie: 

• wszczęcia lub obrony postępowania adjudykacyjnego, 

• alternatywnych metod rozwiązywania sporów (mediacja, arbitraż), 

• kosztów, terminów i jurysdykcji, 

• opracowania strategii biznesowej dla Twojej firmy. 

Skontaktuj się z nami 

Dowiedz się, jak możemy pomóc rozwiązać Twój spór budowlany. 
Skontaktuj się z nami lub zadzwoń pod numer 0330 107 0109, aby umówić się na bezpłatną, niezobowiązującą rozmowę lub otrzymać bezpłatną ofertę od naszego zespołu ekspertów ds. sporów budowlanych.